Czyszczenie ekstrakcyjne
wykładziny, dywany, tapicerki, tkaniny
Czynności do wykonania:
Czyszczenie ekstrakcyjne polega na natrysku detergentu na czyszczoną powierzchnię, a następnie odessanie go wraz z brudem. Można taką metoda czyścić wykładziny dywanowe, dywany, tapicerki, a nawet innego rodzaju dekoracyjne materiały tekstylne, takie jak kotary.
Czyszczenie przeprowadza się maszyną ekstrakcyjną (natryskowo-ssącą), zwaną popularnie ekstraktorem. W zależności od czyszczonej powierzchni stosuje się inne ssawki (końcówki).
Ekstraktory występują w bardzo wielu rozmiarach i typach. Można je podzielić na przenośne, zasilane elektrycznie, oraz stacjonarne, które są zasilane własnym silnikiem spalinowym. (więcej na temat ekstraktorów).
Niezależnie od rodzaju i rozmiaru ekstraktora, oraz od czyszczonej powierzchni, obowiązują zawsze te same ogólne zasady czyszczenia, opisane w innym miejscu tego serwisu internetowego (więcej o ogólnych zasadach czyszczenia).
Należy zatem najpierw rozpuścić brud, zanim zostanie on wypłukany. W czyszczeniu ekstrakcyjnym pomiędzy natryskiem, a odsysaniem detergentu mijają pojedyncze sekundy, lub nawet ułamki sekund. Detergenty używane w maszynach ekstrakcyjnych są raczej dość delikatne. W związku z tym, ze względu na krótki czas działania i delikatny charakter detergentów nie można liczyć, że rozpuścimy skutecznie silne zabrudzenia.
Dlatego czyszczenie ekstrakcyjne składa się z dwóch faz:
Prespray natryskuje się przy pomocy spryskiwacza ogrodowego, lub przy użyciu specjalnego spryskiwacza przepływowego, lub elektrycznego. W przypadku wykładzin nakłada się orientacyjnie jeden litr roztworu roboczego na około 10m2. Oczywiście tę ilość trzeba zwiększyć w przypadku wykładzin o ciężkim runie, lub bardzo silnie zabrudzonych.
Wykorzystywanie presprayu zmniejsza też ilość wody, która trafia na wykładzinę, ponieważ po wstępnym rozpuszczeniu brudu wystarczy zwykle jednokrotne płukanie.
W przypadku silnych zabrudzeń samo natryśniecie presprayu nie wystarcza do rozpuszczenia brudu i trzeba wtedy wetrzeć prespray maszynowo, lub ręcznie. Do wcierania presprayu można używać maszyny jednotarczowej z miękką szczotka do dywanówki, lub najlepiej maszyny z walcowymi szczotkami. Maszyna jednotarczowa nie jest wskazana w przypadku płytek dywanowych, oraz delikatnych wykładzin tkanych lub o ciętym runie.
W zależności od rodzaju włókna i stopnia zabrudzenia należy dobrać odpowiedni prespray, oraz środek do ekstrakcji.
rodzaj włókna |
zakres pH |
polipropylen PP |
3 - 11 |
poliamid PA |
4 - 10 |
poliamid impregnowany |
4 - 9,5 |
wełna |
3 - 8 |
Ogólna reguła jest taka, że im wyższy odczyn pH, tym skuteczniejsze rozpuszczanie brudu. Jednakże należy pamiętać, że wełna jest wrażliwa na środki zasadowe (alkaliczne), a wykładziny impregnowane ze względu na ryzyko uszkodzenia impregnatu, nie powinny być czyszczone środkami o pH>9,5 (patrz tabela).
Jeśli wykładzina jest jednak silnie zabrudzona, to czasami nie ma wyjścia i należy zastosować środek silniej zasadowy, ale należy wtedy pamiętać o zneutralizowaniu kwaśnym środkiem w czasie płukania ekstrakcyjnego B109 Fibre & Fabric Rinse.
Przy doborze presprayu należy również pamiętać o ryzyku destabilizacji koloru wykładziny. W celu upewnienia się, ze można bezpiecznie czyścić danym środkiem, należy wykonać tzw. niebieski test stabilności kolorów.
Test niebieski. Przygotować roztwór roboczy testowanego środka zasadowego. Spryskać wykładzinę punktowo w mało widocznym miejscu. Odczekać trzy minuty. Przycisnąć pięścią do wykładziny kawałek białego ręczniczka, lub chusteczki i przytrzymać przez 30 sekund. Jeśli na chusteczce pojawił się kolor wykładziny, to możemy mieć problem ze stabilnością koloru i należy wtedy wykonać jeszcze test czerwony (patrz niżej). Jeśli na chusteczce widzimy jedynie barwę roztworu oraz brudu, to znaczy, że kolor jest stabilny.
Test czerwony. Miejsce w którym był wykonany test niebieski spryskać roztworem roboczym środka kwaśnego B109. Odczekać trzy minuty. Przycisnąć do testowego miejsca czystą chusteczkę i odczekać 30 sekund. Jeśli transfer koloru ustał, to znaczy, że będziemy po czyszczeniu w stanie ustabilizować kolory wykładziny i możemy czyścić ostrożnie wykładzinę środkiem użytym w teście niebieskim, pomimo chwilowej destabilizacji koloru. Jeśli nie udało się ustabilizować koloru, to definitywnie musimy zrezygnować z użycia tego środka.
Typowe zestawienie środków przedstawione jest w tabeli poniższej:
rodzaj włókna
|
stan zabrudzenia wykładziny
|
prespray
|
środek do ekstrakcji
|
wełna
|
normalnie i lekko
|
B107
|
S780
|
silnie
|
S709 lub S888
|
B109
|
|
poliamid
|
lekko
|
B107
|
S780, S775, S777, S778 lub S800
|
normalnie i silnie
|
S709, S888 lub S789
|
S775, S777, S778 lub S800
|
|
polipropylen
|
normalnie i lekko
|
S709 lub S888
|
S775, S777, S778 lub S800
|
silnie
|
S789 lub A217+B151
|
S775, S777, S778 lub S800
|